1. S�?cần thiết phải phát triển nguồn học liệu 
            Đ�?đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc t�? đòi hỏi phải có nguồn nhân lực được đào tạo có chất lượng. H�?thống giáo dục Việt Nam đang có s�?chuyển biến mạnh m�? đặc biệt công cuộc đổi mới giáo dục đại học là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Việc chuyển đổi t�?đào tạo theo niên ch�?sang đào tạo theo học ch�?tín ch�?được coi là một bước đi quan trọng trong tiến trình đổi mới đào tạo tại các trường đại học �?Việt Nam, trong đó có trường Đại học Công nghiệp Quảng Ninh. Một trong những s�?khác biệt giữa đào tạo tín ch�?với đào tạo niên ch�?có tính chất quyết định, đó là: việc giảm bớt gi�?lên lớp và tăng gi�?t�?học, tăng tính ch�?động cho sinh viên, giúp sinh viên sáng tạo tư duy trong học tập. Đ�?thực hiện tốt được các yêu cầu của đào tạo tín ch�? đòi hỏi nhà trường cần phải chuẩn b�?thật tốt t�?cơ s�?vật chất k�?thuật h�?tầng, trang thiết b�? đội ngũ, nguồn tài chính,...ngoài các yêu cầu trên, một trong những yếu t�?quan trọng có ảnh hưởng lớn tới chất lượng đào tạo theo học ch�?tín ch�?là hiệu qu�?của hoạt động thông tin - thư viện. Theo quyết định s�?31/2001 của B�?Giáo dục và Đào tạo, ngoài những điều kiện v�?chương trình đào tạo, đội ngũ giảng viên, các cơ s�?đào tạo phải có điều kiện v�?học liệu: “có đ�?sách tham khảo, tài liệu học tập�? Công tác phát triển nguồn học liệu là một trong các điều kiện đ�?thực hiện tốt phương thức đào tạo theo tín ch�? Thuật ng�?nguồn học liệu s�?nbsp;dụng �?đây, được hiểu là các loại nguồn thông tin s�?dụng đ�?phục v�?quá trình đào tạo và nghiên cứu khoa học trong nhà trường.
Trong phương thức đào tạo tín ch�? đối với sinh viên, ngoài những nhiệm v�?chung, các nhiệm v�?có liên quan đến hoạt động chuẩn b�?học liệu đ�?hoàn thành gi�?tín ch�?được th�?hiện trong các nội dung:
- Gi�?lý thuyết: Lập k�?hoạch chi tiết đ�?thực hiện tất c�?các nhiệm v�?đối với từng gi�?học mà giảng viên giao: Tìm, đọc, ghi chép những tài liệu liên quan...
- Gi�?thảo luận: Nhận nội dung, vấn đ�?nghiên cứu, m�?rộng, đi sâu vào bản chất, vận dụng lý thuyết vào thực tiễn, chuẩn b�?bài trình bày theo s�?phân công...
- Gi�?hoạt động theo nhóm: Nhóm trưởng lên k�?hoạch phân công cho từng thành viên với nhiệm v�? thời gian hoàn thành, nguồn tài liệu tham khảo...
- Gi�?thực hành, thực tập, thí nghiệm: Làm bài, viết báo cáo thực hành, thực tập...
- Gi�?t�?học, t�?nghiên cứu: Nhận t�?giảng viên cung cấp các tài liệu và địa ch�?tìm tài liệu tối thiểu đ�?đọc, nghiên cứu (sinh viên phải được s�?ch�?giúp của giảng viên cách tìm kiếm theo cấu trúc kiến thức bài học, c�?th�?đến từng chương, mục, trang... của các học liệu).
Đ�?giúp sinh viên thực hiện tốt được các nhiệm v�?trên, giảng viên cũng cần phải chuẩn b�?các học liệu b�?tr�?cho môn học đã thu thập được hoặc có minh chứng là sinh viên có th�?tiếp cận được (ch�?ra cho sinh viên biết được địa ch�?lưu tr�?các tài liệu này...)
Như vậy, nguồn học liệu là rất cần thiết cho phương thức đào tạo theo học ch�?tín ch�? Vấn đ�?là �?ch�? thư viện của mỗi Nhà trường cần phải có các giải pháp đ�?đảm bảo nguồn học liệu trước yêu cầu mới của phương thức đào tạo này.
Thực t�? t�?trước tới nay, khi đào tạo theo niên ch�? sinh viên vẫn phải có giáo trình đ�?học, nhưng không phải là bắt buộc, thậm chí sinh viên ch�?cần học theo bài ghi �?trên lớp là có th�?đạt kết qu�?qua các k�?thi. Song, với đào tạo theo tín ch�?thì yêu cầu mượn và đọc tài liệu là bắt buộc, do phương pháp dạy và học mới qui định (theo các nhiệm v�?của sinh viên khi hoàn thành gi�?tín ch�?đã nêu �?phần trên). Nguồn học liệu s�?được phát triển rộng hơn, bao gồm c�?các bài giảng của giảng viên �?dạng giấy và dạng file điện t�?
2. Thực trạng v�?công tác phát triển nguồn học liệu của nhà trường
Trong xu th�?chung, trường Đại học công nghiệp Quảng Ninh, cũng đang tích cực thực hiện tiến trình chuyển đổi t�?đào tạo theo niên ch�?sang đào tạo theo tín ch�? Đ�?phục v�?đào tạo theo tín ch�? đòi hỏi hoạt động của trung tâm Thông tin - Thư viện nhà trường phải có s�?đổi mới mạnh m�? phải xây dựng l�?trình phát triển hoạt động thông tin - thư viện theo hướng hiện đại, đ�?phát triển thành thư viện điện t�?
Nguồn vốn học liệu của thư viện Nhà trường, hiện có: xấp x�?6.000 đầu sách; trên 70.000 bản sách. Trong đó, s�?lượng giáo trình nội b�?do Nhà trường t�?biên soạn, hiện có: 84 đầu sách; (21 đầu sách - trước năm 2000; 63 đầu sách mới b�?sung - tính đến giữa năm 2011); cơ s�?d�?liệu điện t�?mới ch�?có được phần tóm tắt nội dung của cuốn sách - biên mục theo phần mềm quản lý thư viện Ilipme.
So với đánh giá kiểm định chất lượng thư viện của một trường đại học thì nguồn vốn học liệu trên còn rất hạn ch�? đặc biệt hiện nay Nhà trường bắt đầu triển khai đào tạo theo học ch�?tín ch�? t�?khoá tuyển sinh năm 2011 thì việc b�?sung đ�?giáo trình, bài giảng bản in hoặc bản file điện t�?làm tài liệu học tập cho HS-SV là rất cấp thiết.
3. Một s�?giải pháp đ�?phát triển nguồn học liệu của nhà trường
Dưới đây tác gi�?xin trình bày một s�?các giải pháp cơ bản nhằm giúp thư viện Nhà trường phát triển nguồn học liệu phục v�?tốt phương thức đào tạo theo tín ch�?
3.1. Đổi mới chính sách phát triển nguồn học liệu
 Công tác b�?sung tài liệu (bao gồm c�?tài liệu in trên giấy và tài liệu điện t�? phải sát với từng đ�?cương môn học theo tín ch�?trong chương trình giáo dục đã được nhà trường thông qua. Trong từng đ�?cương bài giảng theo tín ch�? giảng viên đã đưa ra danh mục tài liệu bắt buộc sinh viên đọc và danh mục tài liệu yêu cầu tham khảo. Đây chính là căn c�?rất quan trọng cho thư viện xây dựng k�?hoạch b�?sung tài liệu. Trong quá trình thực hiện công tác b�?sung học liệu, phải đặc biệt chú ý đến việc phát triển nguồn giáo trình mà sinh viên bắt buộc phải đọc.
 Khi Thư viện nhà trường đã phát triển được nguồn học liệu, thì vấn đ�?bản quyền tác gi�?trong việc s�?dụng học liệu cũng cần được chú trọng và phải được th�?ch�?hóa bằng các qui định của nhà trường...
3.2. Áp dụng các chuẩn nghiệp v�?tiên tiến trong x�?lý tài liệu
Trong việc quản lý và phục v�?học liệu, cần áp dụng các chuẩn nghiệp v�?tiên tiến trong x�?lý tài liệu như phân loại theo h�?thống phân loại thập phân DDC (Deway Decimal Classificaiton System - Là một h�?thống công c�?dùng đ�?sắp xếp các tài liệu thư viện trên giá sách cho có h�?thống); biên mục mô t�?theo MARC21(Machine Readable Cataloging - Biên mục máy đọc được) và trong t�?chức kho tài liệu, đ�?tiến tới có th�?phục v�?liên thông giữa các thư viện đại học trong tương lai gần. Đổi mới quản lý học liệu theo môn học/ngành học (theo truyền thống thì quản lý theo môn loại), đ�?đáp ứng được yêu cầu quản lý tài liệu theo các ngành đào tạo trong nhà trường. Mặt khác, theo yêu cầu của kiểm định chất lượng đào tạo đại học, đặc biệt là theo Thông tư s�?04/2011/TT-BGDĐT ngày 28/01/2011 và có hiệu lực thi hành t�?ngày 15/3/2011, v�?việc “Ban hành qui định việc biên soạn, lựa chọn, thẩm định, duyệt và s�?dụng giáo trình giáo dục đại học�? tại điều 5. S�?dụng giáo trình, đã qui định rõ: “Cơ s�?giáo dục đại học t�?chức biên soạn hoặc lựa chọn giáo trình đ�?s�?dụng, đảm bảo mỗi môn học có ít nhất một giáo trình phục v�?công tác giảng dạy của giảng viên và học tập của sinh viên; Các giáo trình đã xuất bản, cơ s�?giáo dục đại học có th�?bán, cho thuê, cho mượn...đ�?phục v�?giảng dạy của giảng viên và học tập của sinh viên...�?Nếu quản lý theo hình thức thống kê theo ký hiệu phân loại thông thường s�?không đáp ứng được yêu cầu này. Còn theo yêu cầu của đào tạo tín ch�? thư viện phải ch�?ra nguồn học liệu bắt buộc đọc và tài liệu tham khảo cho từng môn học thì k�?thuật biên mục theo nội dung thông thường không áp dụng được. Do vậy, đ�?quản lý được nguồn học liệu phục v�?đào tạo theo tín ch�? thư viện nhà trường cần phải xây dựng được cơ s�?d�?liệu môn học, gồm những thông tin thư mục v�?tài liệu có trong thư viện cho giảng viên và sinh viên s�?dụng. Muốn th�? bên cạnh kí hiệu phân loại theo k�?thuật thông thường, cần phải nghiên cứu xây dựng một bảng ký hiệu th�?hiện từng môn học trong nhà trường, đ�?khi tiến hành biên mục s�?phân loại tài liệu theo ký hiệu môn học luôn, vấn đ�?biên mục theo cách này s�?rất thuận lợi cho công tác quản lý và phục v�?học liệu cho đào tạo theo tín ch�?
3.3. Đổi mới hình thức phục v�?học liệu
 Đ�?thực hiện tốt hoạt động này, thư viện cần phải nắm vững k�?hoạch đào tạo của các Khoa; Lịch học của từng môn học đ�?có k�?hoạch đáp ứng tài liệu kịp thời, ch�?động trong việc đảm bảo học liệu cho giảng viên và sinh viên, xu th�?chuyển đổi t�?hình thức phục v�?th�?động  “Những tài liệu thư viện có�?nbsp;sang hình thức ch�?động “Phục v�?tài liệu theo yêu cầu bạn đọc�?Ngoài ra, cần phải đa dạng hóa các hình thức phục v�? Tăng cường thời gian phục v�?(không còn phục v�?sinh viên theo gi�?hành chính, mà thay đổi phân công nhân viên làm việc theo ca, đảm bảo phục v�?trong với thời gian suốt c�?ngày).

                                                                                                 ThS. Đào Bích Lan - GĐ Trung tâm TT-TV